Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης κος Γεώργιος Σάρλης απέστειλε τον παρακάτω χαιρετισμό που αναγνώστηκε στη Γενική Συνέλευση του Σωματείου μας στην Αθήνα στις 10/12/2016. Επίσης αποδεχόμενος την πρόσκληση του Διοικητικού Συμβουλίου παρευρέθηκε και χαιρέτισε τις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης του Σωματείου μας στη Θεσσαλονίκη στις 11/12/2016.
Αξιότιμες κυρίες και αξιότιμοι κύριοι,
Με μεγάλη χαρά έλαβα την πρόσκληση για τη σημερινή συνέλευσή σας. Όμως, δυστυχώς, λόγοι που συνδέονται με την πρόσφατη απουσία μου στο εξωτερικό για τη Σύνοδο των Υπουργών Δικαιοσύνης, δεν μου επέτρεψαν τελικά να βρεθώ ανάμεσά σας. Με παρηγορεί, πάντως, η σκέψη ότι έχει ήδη προγραμματιστεί η παρουσία μου αύριο, Κυριακή, στη συνέλευσή σας που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη. Προς το παρόν, λοιπόν, και όσον αφορά τις εργασίες σας στην Αθήνα, θα ήθελα να σας ενημερώσω ως προς ζητήματα που σας αφορούν άμεσα και να σας αναπτύξω ορισμένες σκέψεις μου σχετικά.
Γνωρίζετε ότι εδώ και αρκετό διάστημα προετοιμάστηκε από τους συνεργάτες του Υπουργείου σχέδιο νόμου, που προκάλεσε μεγάλη και έντονη δημόσια συζήτηση, με βάση το οποίο γινόταν προσπάθεια να ικανοποιηθούν οι εξής πρώτιστης σημασίας για εμάς πολιτικές:
α) η διασφάλιση των θέσεων εργασίας και η σταθερή μισθοδοσία των υπαλλήλων των άμισθων υποθηκοφυλακείων,
β) η διατήρηση και επέκταση ενός δημόσιου συστήματος καταχώρισης των πράξεων και άσκησης του σχετικού με αυτές νομικού ελέγχου, ώστε οι εν λόγω υπηρεσίες να μην υπόκεινται στις διακυμάνσεις της ιδιωτικής πρωτοβουλίας,
και γ) η διαφύλαξη των εσόδων των υποθηκοφυλακείων ως δημοσίων εσόδων.
Σήμερα, μετά από μια νέα περίοδο συζητήσεων που άνοιξε μετά από πρωτοβουλίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καταλήξαμε στη συμφωνία μιας από κοινού ετοιμασίας σχεδίου νόμου για τα κτηματολογικά γραφεία, σύμφωνα με το οποίο τόσο η ιδιοκτησία και η διαχείριση του κτηματολογίου όσο και οι αρμοδιότητες καταχώρισης, οι οποίες τώρα ασκούνται από την ΕΚΧΑ και τους υποθηκοφύλακες αντίστοιχα, θα ασκούνται από έναν δημόσιο φορέα και ειδικότερα από ένα ΝΠΔΔ το οποίο, σε πρώτη φάση, θα αποτελείται από μια κεντρική Διεύθυνση και περίπου 77 περιφερειακά γραφεία. Το νομοσχέδιο αυτό θα προετοιμαστεί από μια ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή στην οποία θα συμμετέχουν οι εκπρόσωποι της Ένωσής σας. Στόχος μας είναι να ψηφιστεί το συντομότερο δυνατό, με απώτατο όριο τον Μάρτιο του 2017.
Η μεταρρύθμιση θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τις αρχές Απριλίου 2017. Πρόκειται για μια μεταρρύθμιση ακόμη πιο μεγάλης κλίμακας από αυτή που προτάθηκε το καλοκαίρι από το ΥΔΔΑΔ εφόσον, ενοποιώντας τις διάσπαρτες αλλά συναφείς υπηρεσίες των υποθηκοφυλακείων και της ΕΚΧΑ σε ένα νομικό πρόσωπο του στενού δημοσίου τομέα ήδη από το 2017, δεν ρυθμίζεται μόνο η μεταβατική περίοδος μέχρι να ολοκληρωθεί το κτηματολόγιο αλλά ταυτόχρονα επιλύεται οριστικά το σχετικό ζήτημα -που ας σημειωθεί ότι παραμένει ανεπίλυτο από το 1998- και ως προς την περίοδο μετά από την ολοκλήρωση του κτηματολογίου, απαλλάσσοντας έτσι τους εργαζόμενους από την αβεβαιότητα.
Οι δε βασικοί άξονες της προσπάθειάς μας διατηρούνται και με τη νέα πρόταση εφόσον:
Έγινε δεκτό ότι ο υπό σύσταση φορέας δεν θα είναι η ΕΚΧΑ ΑΕ (δηλαδή μια ανώνυμη εταιρία που ανήκει μεν στο Ελληνικό Δημόσιο αλλά διέπεται από τους κανόνες που ισχύουν για τις ιδιωτικές εταιρίες και που έχει κεφάλαιο, οι μετοχές του οποίου μπορούν ανά πάσα στιγμή να μεταβιβαστούν σε ιδιώτες) όπως προβλεπόταν μέχρι σήμερα ακόμη και στο Μνημόνιο με τους δανειστές, αλλά ένα Νομικό Πρόσωπο του Δημοσίου Δικαίου, το οποίο θα διέπεται από τους κανόνες που ισχύουν για τον δημόσιο τομέα και επί του οποίου θα ασκείται κυβερνητική εποπτεία. Ειδικά ως προς την εξασφάλιση της αποτελεσματικής εποπτείας, θα επιδιώξουμε να προβλεφθει στο σχέδιο νόμου ότι Πρόεδρος του ΔΣ θα είναι ο εκάστοτε Γενικός Γραμματέας είτε του ΥΠΕΝ είτε του ΥΔΔΑΔ, είτε και οι δύοεκ περιτροπής.
Προβλέφθηκε ρητά ότι τα έσοδα από τη λειτουργία των υπηρεσιών θα αποτελέσουν έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, με παρακράτηση εκ μέρους του ΝΠΔΔ ενός ποσοστού επί των εσόδων προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες λειτουργίας του
Στο νέο φορέα θα μεταταχθεί προσωπικό από τα υπάρχοντα υποθηκοφυλακεία και τυχόν πλεονάζον προσωπικό θα μεταταχθεί στα δικαστήρια. Επισημαίνεται ότι για τη λειτουργία των 77 υπηρεσιών, θα αξιοποιηθεί μόνο το υπάρχον προσωπικό των υποθ/κείων.
Έχουμε επίγνωση ότι οι χρονικές παρατάσεις και καθυστερήσεις που συνδέονται με το γεγονός ότι η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου διαμορφώνεται τελικά με διαφορετικό από τον αρχικό τρόπο συμπίπτει χρονικά με προβλήματα που είναι παρόντα και έχουν ιδιαίτερα έντονο χαρακτήρα. Η εργασία για τη μετάβαση στο νέο σύστημα θα πρέπει να γίνει παράλληλα με προσπάθειες για την θεραπεία αυτών. Γι’ αυτό, σας παρακαλώ να υποβάλετε όσες ρυθμίσεις πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να θεραπεύσουν άμεσα τα υπάρχοντα προβλήματα. Από εκεί και πέρα, ως ΥΔΔΑΔ προσανατολιζόμαστε στις εξής δράσεις:
Σε περιπτώσεις που αντιμετωπίζονται προβλήματα όπως αυτά του υποθηκοφυλακείου Πύργου, πρόκειται να προβούμε σε κάθε αναγκαία ενέργεια προκειμένου να διορισθεί αναπληρωτής ή ακόμη και αναπληρωτές εκ περιτροπής εάν αυτό χρειαστεί από την Ολομέλεια Πρωτοδικών για το διάστημα που έχει απομείνει μέχρι τη θέσπιση του νέου πλαισίου. Σε κάθε περίπτωση, τα πρώτα υποθηκοφυλακεία που θα συγχωνευτούν στο νέο φορέα πράγματι σχεδιάζεται να είναι όσα αντιμετωπίζουν λειτουργικά προβλήματα.
Στις περιπτώσεις των απλήρωτων εργαζομένων: οι προτάσεις που έχουν διατυπωθεί από την ένωσή σας είναι πραγματικά ενδιαφέρουσες και αποτελεσματικές. Πράγματι, θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο να οριστεί μια άτυπη ομάδα εργασίας η οποία σε σύντομο χρόνο θα προτείνει ένα βραχυπρόθεσμο σχέδιο για την ορθολογικότερη αξιοποίηση των πόρων των υποθηκοφυλακείων, με στόχο την αναδιανομή των εισοδημάτων προς όφελος των εργαζομένων. Εφόσον, υπάρχει ο προσανατολισμός στη δημιουργία ενός ενιαίου φορέα και, συνακόλουθα, ενός κεντρικού “ταμείου”, καταργώντας για πρώτη φορά την αυτονομία των υπηρεσιών και άρα των ταμείων, θα μπορούσε, αφού εκτιμηθούν οι σχετικές ανάγκες (υποθηκ/κας, εργαζόμενοι, λειτουργικά, ταμεία ασφάλισης), να εξεταστούν οι τρόποι κάλυψής τους. Τέτοιος θα μπορούσε λ.χ. να είναι η προσαρμογή του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, ώστε ειδικά οι μισθοί να μπορούν, κατά το μεταβατικό διάστημα, να καλύπτονται μέσα από τη δημιουργία ενός κεντρικού ταμείου και όχι ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα έκαστου υποθ/κείου. Μια τέτοια ρύθμιση, αν και βραχυπρόθεσμη, θα μπορούσε να αποτελέσει μια αποτελεσματική λύση στο οξύ αυτό πρόβλημα.
Κυρίες και κύριοι, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων παραμένει συνεπές στις αρχικές του επιδιώξεις για την προστασία κοινωνικών αγαθών που ήδη αναφέρθηκαν και σας καλεί, μέσα και από τις διαδικασίες που θα έχετε αυτές τις μέρες, να συνδράμετε με προτάσεις και ιδέες για λύσεις. Εύχομαι καλές εργασίες και καλά αποτελέσματα στις συζητήσεις σας.
Ο Γ.Γ. του Υπουργείου Δικαιοσύνης Γεώργιος Σάρλης