ΘΕΜΑ: «Διευκρινίσεις σχετικά με τις υπεύθυνες δηλώσεις και τα Πιστοποιητικά ΕΝΦΙΑ για τον κληρονομούμενο κατά την εφαρμογή της υπ’ αριθ. Α.1008/25.01.2021 απόφασης του Διοικητή ΑΑΔΕ (Β΄229)»
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Κατόπιν επικοινωνίας με το αρμόδιο τμήμα της ΑΑΔΕ, θέτουμε υπόψιν σας τις κάτωθι διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή της Α.1008/25.01.2021 απόφασης του Διοικητή ΑΑΔΕ (Β΄229).
Συγκεκριμένα:
1. Σε περίπτωση κληρονομιάς, η αίτηση για την έκδοση του πιστοποιητικού για τον κληρονομούμενο ή η υπεύθυνη δήλωση, όπου απαιτείται, υποβάλλονται χειρόγραφα από τον κληρονόμο, σύμφωνα με την ΠΟΛ 1137/2020, διότι οι κωδικοί TAXISnet του κληρονομούμενου είναι απενεργοποιημένοι (μετά το θάνατο απενεργοποιούνται οι σχετικοί κωδικοί TAXISnet του αποβιώσαντος). Το πιστοποιητικό ή η υπεύθυνη δήλωση, κατά περίπτωση, αναρτώνται στην προσωποποιημένη πληροφόρηση στο TAXISnet του υποβάλλοντος αυτήν. Μετά την χρήση του πιστοποιητικού, το οποίο αφορά αποβιώσαντα απαιτείται οριστικοποίησή του από το συμβολαιογράφο εφόσον υφίσταται σε αυτό κωδικός- barcode. Σε περίπτωση δε πιστοποιητικού για αποβιώσαντα το οποίο εκδίδεται μετά από έλεγχο ή για ποσοστό της κληρονομιάς με ύπαρξη οφειλής για τον αποβιώσαντα, το σχετικό πιστοποιητικό δεν διαθέτει κωδικό – barcode και δεν απαιτείται οριστικοποίηση του.
Επισημαίνεται ότι έχουμε αιτηθεί και αναμένεται η κατάργηση της υπεύθυνης δήλωσης.
2. Σε περίπτωση κληρονομιάς με περισσότερους του ενός κληρονόμους, οι οποίοι συμμετέχουν στην κληρονομιαία περιουσία με ποσοστό εξ αδιαιρέτου, ετέθη το ζήτημα αν την αίτηση για το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ του κληρονομούμενου την υποβάλει ένας μόνον εκ των κληρονόμων ή αν πρέπει να την υποβάλουν όλοι οι κληρονόμοι.
Διακρίνουμε τις κάτωθι δύο περιπτώσεις:
α) Στην περίπτωση που δεν υπάρχει οφειλή του σχετικού φόρου (ΕΝΦΙΑ), τότε την σχετική αίτηση μπορεί να την υποβάλει ένας εκ των κληρονόμων, ο οποίος και θα λάβει πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ για τον κληρονομούμενο.
β) Σε περίπτωση όμως, που υπάρχει οφειλή ΕΝΦΙΑ και δεν έχει εξοφληθεί πριν την έκδοση του σχετικού πιστοποιητικού, τότε έκαστος των κληρονόμων μπορεί να αιτηθεί και να λάβει πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ για την κληρονομιαία περιουσία όταν εξοφλήσει το ποσοστό του ΕΝΦΙΑ που του αναλογεί κατά την συμμετοχή του σ’αυτή (κληρονομιαία περιουσία).
Παράδειγμα: Ο αποβιώσας Α κατέλειπε ως κληρονομιαία περιουσία ένα γεωτεμάχιο σε 5 κληρονόμους με ποσοστό συμμετοχής εκάστου εξ αυτών 20% εξ αδιαιρέτου. Αν δεν υφίσταται οφειλή ΕΝΦΙΑ στο κληρονομιαίο αυτό γεωτεμάχιο ή αν εξοφληθεί από τους κληρονόμους οποιαδήποτε οφειλή ΕΝΦΙΑ για το γεωτεμάχιο αυτό, τότε έκαστος των κληρονόμων μπορεί να υποβάλει αίτηση για την έκδοση του σχετικού πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ, να λάβει πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ και ακολούθως να προχωρήσει σε συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής κληρονομιάς.
Αν όμως υφίσταται οφειλή ΕΝΦΙΑ, τότε ο κληρονόμος σε ποσοστό 20% εξ αδιαιρέτου επί του γεωτεμαχίου, οφείλει να εξοφλήσει το αναλογούν σε αυτόν ποσοστό του ΕΝΦΙΑ, ακολούθως να αιτηθεί και να λάβει πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ μόνο για το αναλογούν σε αυτόν μερίδιο προκειμένου εν συνεχεία να προχωρήσει σε συμβολαιογραφική πράξη αποδοχή κληρονομιάς.
3. Σε σχέση με τα ερωτήματα που ετέθησαν αναφορικά με το πότε, σε περίπτωση κληρονομίας, λαμβάνουμε χειρόγραφο πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ και πότε υπεύθυνη δήλωση, όταν έχουμε διαδοχικούς θανάτους και διαδοχικές κληρονομιές, παραθέτουμε το κάτωθι παράδειγμα:
Θάνατος του Χ το 2016. Ο Χ κληρονομήθηκε από τον Α, ο οποίος απεβίωσε το 2017. Ο Α κληρονομήθηκε από τον Β, ο οποίος απεβίωσε το 2019. Κληρονόμος του τελευταίου, ήτοι του Β, είναι ο Ρ. Ο Ρ αποφασίζει να προβεί σε συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής κληρονομιάς το 2021.
Ερωτάται: Τί πιστοποιητικά/υπεύθυνες δηλώσεις θα προσκομίσει ο Ρ για τη σύνταξη της συμβολαιογραφικής πράξης;
Απάντηση: Για το 2020 ο Ρ θα προσκομίσει ηλεκτρονικό πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ για τον ίδιο. Επίσης θα προσκομίσει για τον θάνατο του 2019 (του Β) χειρόγραφο ΕΝΦΙΑ των ετών 2019, 2018 και υπεύθυνες δηλώσεις των ετών 2017 και 2016 για τους προηγούμενους θανάτους .
Με τιμή
Ο Πρόεδρος
Γεώργιος Ρούσκας